watertafels

(Wowlab en Pre-U)

Veel tijd is besteed aan het verbeteren van een in de klas inzetbaar model van een rivier. Het moest eenvoudig bruikbaar en opstelbaar zijn, lage kosten, herbruikbaar.

Hieraan kunnen diverse opdrachten gekoppeld worden:

• wat voor invloed heeft de vorm van een rivioerbedding
• water stroming beter begrijpen ( hydraulica open kanalen)

in eerste instantie wilden we een makkelijk te maken model hebben wat met schuimsnijders kan worden bewerkt. We kozen hier voor de geometrie van Wetropolis-Leeds maar dan gemaakt met een schuimsnijder. Het rivierprofiel kan worden gekozen en de plaat kan op blokjes scheef worden gelegd voor het juiste verval. Dit scheelt heel veel (duur en tijdrovend) freeswerk

Uiteindelijk zijn we gekomen tot koppelbare units ( 50 x 25 cm) met instelbare pootjes om zodoende klassikaal grotere modellen te kunnen bouwen, en alle leerlingen een eigen onderdeel waaraan ze kunnen werken en wat later gecombineerd kan worden.

Met een schuimsnijder is het eenvoudig een vrijere vorm te maken, ook een kronkelende rivier of een uiterwaard kan makkelijk worden gerealiseerd.

Het werken met de schuimsnijders en het scheefleggen bleek heel goed te werken. Werken met de schuimsnijder werd daarna meerdere malen toegepast, oa in de grote IJsselmaquette en tijdens workshops (Enschede, MFE, Kraggenburg). Ook bij Fieldlab 2022 is er veel gebruik gemaakt van de schuimsnijders.

De 50 x 25 modellen zijn verder uitgewerkt, oa door een ondergrond van polypropeen holle plaat te kiezen ipv hout, daardoor werden ze herbruikbaar. Het gebruikte triplex trok namelijk teveel en brakt makkelijk als het nat was geworden. PP holle plaat is licht, voordelig, watervast en, verrassend genoeg, ook goedkoper.

Een mogelijke variant werd ook bedacht met verschuifbare bodemblokjes, maar deze is nog niet verder tot een gereed model uitgewerkt ( zie verder pagina concept verstelbare bodem).

Voor snellere experimenten en kortdurende demo’s zijn deze complexe, modulaire 50 x 25 modellen echter toch nog te bewerkelijk. Dan kan worden gekozen voor een simpeler model wat in korte tijd toch voldoende mee kan geven aan de deelnemers. (Dit model is al uitgebreid met de sponzenbak wat bufferen van water simuleert). Het is ook geen bezwaar om een gekochte schuimplaat van 50 x 100 cm te gebruiken. Deze is sterk genoeg en buigt nagenoeg niet door als deze 3 cm of meer dik wordt gekozen. Het schuim kan dan makkelijk op een latje aan de uiteinden worden gelegd hetgeen de draagconstructie overbodig maakt. En minder is in dit geval: beter, omdat het door een TOA voor de les op moet worden gezet binnen 10 minuten.

Na de vele experimenten om de platen hanteerbaar en instelbaar te maken werd ook weer gekeken naar het oorspronkelijke Wetropolis-Leeds model waarin grondwaterbuffering en regenval meer aandacht kregen dan in de watertafels . De watertafels waren vooral gericht op het modelleren van rivieren met eenvoudige middelen (schuimsnijders) en gebruik in een workshop en tijdens de les. De hydrologische kringloop moet echter wel rekening houden met waterberging. Het betreft een technische uitbreiding van het model (uitbreiding model met sponzen, waterbuffers), maar ook een inhoudelijke, omdat nu regenval en waterberging (weer) voldoende aandacht kan krijgen

Spons kan in dunne plakjes ook gebruikt worden om groene daken te simuleren: een dunne spons buffert / houdt water vast, net als een sedum dak. In de maquette kunnen dan versteende tuinen / dag en een huis met sedumdak / veel waterinfiltratie in de tuin (tegels gewipt) worden vergeleken

plaatje