Waterberging terug in model

Inhoudelijk is er een belangrijk element weer aan toegevoegd:

waterberging in de grond.

In het oorspronkelijke Wetropolis-Leeds model was dit ook al aanwezig (the Moor, het moeras, met een bergingsfunctie en langzame afgifte van opgeslagen water). Door het vele modelleren en uitproberen van de rivieren was het accent verschoven naar modelleren van de waterlopen en de berging verdween uit beeld.

Voor een goed begrip is dat niet aan te bevelen: het model wordt te simplistisch want een belangrijk onderdeel van de hydrologie valt weg.

Na de samenwerking in Enschede (Wooldrik) bleek dit een belangrijk onderdeel te zijn van de problematiek ( water op hoge gronden). Tijdens de kinderworkshop Zwolle is gewerkt met aarde en berging om te laten zien wat er aan opslag in de grond bestaat.

De gebruikte bakken gevuld met grond konden goed gecombineerd worden met de watertafels. Dit resulteerde in een eenvoudig te visualiseren maar vollediger hydrologische kringloop: neerslag, oppervlakkige afstroming, berging in grond en rivieren, zee en verdamping. De diepe grondwaterstroming is nog niet in het model opgenomen. Er zijn weliswaar meerdere modellen hiervoor gemaakt, maar het produceren hiervan is nog niet optimaal.

hydrologische kringloop met grondbak. de witte schuimplaat kan worden ingesneden ( riviervorm)

Het bufferen van het water in de bodem werd vertaald in een bakje met sponzen en een overloop waarop water regende ( pijpje met gaatjes), beken en rivieren (uitgesneden in schuim), een opvang ( grote rivier of zee: opvanggoot en emmer met pomp er in ( verdamping). Alle elementen zijn los van elkaar te zien en kunnen als modules gekoppeld worden. De modellen zijn vereenvoudigd (enkele schuimplaat ipv gekoppelde constructie) maar deze kunnen desgewenst ook weer complexer worden. ( voor diverse situaties echter niet nodig, eerder zelfs afleidend). Door studenten Fieldlab wordt nu gekeken hoe de sponzen goed gebruikt kunnen worden en hoe een dunne sponsachtige laag ( viscose doekjes?) op de eps platen een onverzadigde laag van de bodem kan simuleren

bak met spons waarop diverse oppervlakken gelegd kunnen worden. Als het water te hoog komt stroomt het over de rand rechts weg, vergelijkbaar met oppervlakkige afstroming naar het riool. De buis erboven laat water regenen op het oppervlak en simuleert de regenval.
kleine gaten, veel oppervlakkige afstroming

Vergroenen van een dak visualiseren.

Ook de waterbergende functie van een (sedum) dak kan nu worden gevisualiseerd. Hiervoor worden dunne sponzen gebruikt welke op een model van een huis geplaatst worden. Deze vangen de regenval op, vergelijkbaar met een ondergrond . Het water komt langzaam los, de aanwezige berging verlaagt de piek in de afvoer.

foto sedumdak simulatie met spons

Tegels wippen

Ook het effect van tegels wippen, dwz. het vergroten van de infiltratie in de grond door minder verstening van een tuin, kan getoond worden. Hiervoor kan een bak grond of met een spons met tegels worden afgedekt ( veel oppervlakkige afstroming) of juist niet afgedekt ( infiltratie mogelijk). Dit kan gecombineerde worden met de hydrologische cyclus als demo of als doe het zelf, hands on model om de verschillen zelf te ervaren.

grote gaten, veel infiltratie