The early bird, oftewel: handel snel

Masker bedacht, wat goed gebruik maakt van productiemogelijkheden, eenvoudig en snel te maken is. Maar er zaten telkens nog wat dingen in die beter konden. Weer naar de tekentafel, proefmodel maken, passen.

Te lang gewacht om dit aan te bieden? Te lang doorgewerkt om het perfect te maken? The early bird catches the worm en in dit geval was dat een andere partij. Een geinteresseerd ziekenhuis heeft al een andere, snellere, vervanger gevonden voor hun schaarse gezichtsmaskers. Harde les?

Misschien is er een herkansing in een andere branche mogelijk; verpleeghuizen zijn nu de klos met Corona. Dan is alle geïnvesteerde tijd toch niet alleen maar voor mijn eigen zielerust geweest.

Maar: dit komt me bekend voor en het is volgens mij iets wat vrij vaak voorkomt. Denk aan auteursrecht, waarom is dat er. Denk aan uitvinders die klein zijn en op de markt proberen te komen. Denk aan jatten van goede ideeen, denk aan: “Hé, dat was mijn idee!” Denk aan: achter het net vissen.

Hoe snel, hoe assertief moet je zijn om stand te houden?

Er zit een gevaar in het hebben van ideeen en deze te grabbel gooien. Je zou kunnen antwoorden: auteursrecht, beeldrecht gebruiken. Snel publiceren, snelle nul serie maken om op de markt gezien en erkend te worden.

Er zit ook een minder makkelijk op te lossen probleem in: goede ideeen ontstaan vaak , en groeien door, samenwerking. Veel kunstenaars, en waarschijnlijk ook uitvinders, zijn vooral bezig met dat nieuwe idee. Van de zakelijke kant, laat staan de lelijke kant van concurrenten die zonder scrupules een idee inpikken, zijn ze zijn wel bewust, maar veel doen ze er niet tegen. Dat is ze nooit geleerd op hun academie. Het lijkt er ook sterk op dat het ze niet erg interesseert. Tja, dan is het wel heel makkelijk schieten op de goede ideeen.

Hoe worden ideëen ingepikt?

Hoe krijg je die leuke ideeen los? Zorg voor een leuke workshop met een goeie lunch, kietel het ego (jullie zijn zo creatief) en je kunt prijsschieten. De ideëen machine gaat aan, en er zit altijd wel iets bruikbaars bij. Je hebt het goede idee er maar uit te pakken voor nagenoeg geen geld, de prijs van een lunch. Ik overdrijf dit expres een beetje, maar punt blijft het.

Antidosis tegen kapers

Er is niet eén middel wat de ultieme oplossing is. Preventie, maatregelen, assertiviteit, empathie, samenwerken en dat goed leren gebruiken is een effectievere aanpak.

Een betere bescherming van ideëen? Beroep op fatsoen om voor ideëen te betalen? Lessen op de academie hoe uitvinden en productie in elkaar zitten? Het boek van Steve Jobs laten lezen, en zien hoe hij zijn ideëen bij elkaar heeft gekaapt? Laten zien hoe samenwerking werkt, hoe ideeen worden gegenereerd, dit expliciet maken tijdens een opleiding, er trainingen voor geven.

Zolang het idee intact blijft dat jatten, inpikken the way of the world is, de dominante opvatting over zaken doen en creativiteit, dat het wild west is, dan kun je je afvragen wie dat zo hard verkondigt, en waarom.

Idee machines?

Het is ook jammer dat, veel goede ideëen niet worden opgemerkt, verstopt blijven in een niet verder uitgewerkte schets, een droom die ‘s ochtends alweere vergeten is. Hoe verstandig is het om zo achteloos met ideeen om te gaan? Alsof ze er eigenlijk niet toe doen, een leuk, maar niet noodzakelijk extra’tje zijn. Let wel, de rol van de kunstenaar is niet structureel en georganiseerd ideen aan te leveren voor het bedrijfsleven, dan gedijt het niet. Maar herwaardeer het, en zorg ervoor dat het niet zo naief en eenzijdig wordt bekeken, met een fooi wordt afgedaan en als een marginaal gebeuren neer wordt weggezet.

Leid kunstenaars breder op dan nu lijkt te gebeuren.

Geef de ruimte voor andere experimenten en beperk dit niet te zeer door een eigen visie op wat kunst en experiment “is”.

Daar is echt een heel behoorlijk curriculum voor mogelijk wat een kunstacademie heus niet van de kunst verwijdert of beperkt in haar vrijheid. Integendeel, het breidt het werkveld, energie en inspiratie uit van beeldende kunst naar waar dit werkelijk (werkelijk?) ligt: in de maatschappij, als deel ervan, betrokken daarbij, mee-vormend hieraan.

Dat zal niet altijd een assertieve kunstenaar opleveren. Dat zou ook weer een te eenzijdige eis zijn: 21th century skills, aansluitend op wensen van markt en bedrijfsleven. Daar leidt een academie inderdaad niet voor op en dat moet ze ook niet willen als hoofddoel. Maar om van kunstenaars bij voorbaat een kasplantje te maken is onnodig voorzichtig. Ze kunnen heus wel een stootje hebben, probeer ze maar uit, misschien komt er dan iets onverwacht moois of toepasbaars uit. Het zijn net mensen.