Veel reactie is er niet gekomen op de knutselplankjes (zegge: een). Of ze worden niet opgemerkt, of er is geen behoefte aan. Niettemin, ook al zou ik er maar een paar mensen mee kunnen helpen, of een hart onder de riem steken, is dat ook goed.
Maar zoals zovelen denk ik wel na over de rol van kunst en kunstenaars. He is tamelijk ontnuchterend, maar ook weer niet. Lees hieronder hoe ik er tegenaan kijk. Wellicht schrijf ik het meer om zelf helderheid te krijgen, misschien leest niemand dit, maar het idee dat een ander het kan lezen spoort aan om het onder elkaar te zetten.
welke rol / acties voor kunstenaars
essentieel of niet essentieel beroep?
Dat lijkt me duidelijk: kunst kan wel even wachten. Opvang, voedselvoorziening, ziekenzorg is onvergelijkbaar veel acuter nu
slachtoffer?
Veel kunstenaars hebben inkomsten uit theater, muziek, optredens, en opdrachten moeten doorgaan. En ze hebben vaak geen of zeer beperkt vangnet. Daarmee zijn kunstenaars zeer zeker een (potentieel) slachtoffer van de Corona crisis (ramp?). Maar met hen zoveel andere beroepen, winkels, sectoren. Ze zijn geen uitzondering. De nadruk leggen op podiumkunsten en festivals die moeten worden ondersteund is een te eenzijdige voorstelling van zaken.
Ondersteunend?
gebruik je capaciteiten, kennis. Of dat nou als kunstenaar is of niet.
vanuit kunsten:
- help bv onderwijs online te krijgen en vorm te geven
- help met (amusements of informatie) programma’s
- maak het wachten aangenamer
- observeer wat er gebeurt en leg het vast, voor later. Na de crisis is er zeker behoefte aan goede documentatie, een logboek.
- organiseer, draag bij aan hulp waar mogelijk, bijvoorbeeld via Kunstenbond, gemeente, ROZ,
- zet kunstenaars info op in je eigen directe omgeving
vanuit slachtoffer rol:
- wissel kennis uit,
- help elkaar met informatie,
- steun waar mogelijk
- documenteer wat goed / niet goed gaat
- houdt contact en praat erover (doseer het wel). Zorg dat je het niet in je eentje doorleeft, ditto voor anderen.
contraproductief?
- teveel aandacht vragen voor zaken die kunnen ( en moeten) wachten
- loop de hulpoverleners niet in de weg
- “ik moet wat doen” syndroom. Misschien kun je het beste maar even een stapje opzij doen en kijken wat je echt kunt doen. of laten. Dat kost enige moeite, maar op lange termijn is het wel zinvol.
Tijdsperspectieven:
Ruwweg vier tijdszones om acties, behoeftes te bekijken en beoordelen. Elke zone heeft eigen eisen / taken en mogelijkheden. Dit helpt om keuzes te maken.
- 1: Alarm. Actie: direct reageren. Alle hens aan dek. Wat is er aan de hand.
- 2: Inzicht en organiseren, wat is acuut nodig, keuzes maken hiervoor en uitvoeren. Hoe verder?
- 3: Leidt zaken in banen, normaliseer. Geef achtergronds informatie en ondersteuning zodat mensen zelf zinvolle keuzes kunnen maken en kunnen bijdragen. Draag taken over, training en opleiding.
- 4: Terugblikken en pak gewone leven weer op, desnoods in andere vorm. Blijvende veranderingen en aanpassingen doorzetten
We zitten nu kennelijk ergens in zone 2 of 3. Fase 2: nog steeds is het karakter van Corona onduidelijk en volgen maatregelen elkaar op (lockdown of niet? Hoe verder? Afstemming maatregelen). Maar ook: langere termijn (orde 3 mnd) ondersteuningsplan voor economie begint te draaien (fase 3), mensen worden getraind in afstand houden, reisgedrag, hoe elkaar te helpen. Fase 1 is duidelijk voorbij voor NL, maar voor een aantal landen nog niet.
interessant is natuurlijk ook wat er in zone 4 gaat gebeuren, dwz na de ramp.
Om goed terug te kijken zijn wel een paar dingen nodig: feitelijke informatie en documentatie, verhalen, verslagen.
mocht er een blijvend gevolg zijn voor bijvoorbeeld kunstensector dan denk ik dat dit goede kandidaten zijn: beter organisatie / samenwerkingsplatform, zorgen voor vangnetten ( niet alleen voor kunstenaars, maar voor ZZP ers in het algemeen)
er wordt nu ook al veel gepraat cq de schuld gegeven aan niet in staat zijn zelf dingen te produceren als mondkapjes, medicijnen, kortom de negatieve kanten van globalisering.
ook “resilience” , weerbaarheid, hoor je vaak. Hoe maak je een bevolking weerbaar tegen dit soort crisis?